Bhutan leek lang onzichtbaar voor de rest van de wereld en ook nu is het nog een vrij onbekende bestemming. Een reis naar dit land van tradities, bergen en kloosters kan dus best wat vragen oproepen. Want hoe kom je er eigenlijk? Kun je backpacken door Bhutan? En is het echt zo duur? Deze en andere vragen proberen wij voor je te beantwoorden.
Om maar even met slecht nieuws te beginnen: op eigen houtje backpacken door Bhutan is niet toegestaan. Je kunt het land alleen bezoeken met een vooraf georganiseerde reis. De makkelijkste manier is het boeken van een groepsreis of individuele reis bij een organisatie in Nederland (of België). Maar ook boeken bij een Bhutaanse reisorganisatie is relatief eenvoudig. Het voordeel daarvan is dat je waarschijnlijk wat meer inspraak hebt op wat je gaat zien en doen en wanneer je dat dan precies doet. Wij kozen om die reden voor deze optie. Maar voordat we een reis boekten, deden we eerst wat onderzoek. Dit zijn de vragen waar wij toen graag het antwoord op wilden weten.
| Lees ook: Bhutan: reizen door het verborgen koninkrijk in de Himalaya.
#1 Is reizen door Bhutan duur?
Ja, nogal. Als buitenlandse toerist betaal je – tenzij je uit India, Bangladesh of de Malediven komt, maar daar gaan we nu even niet vanuit – 250 USD per persoon per nacht. En nee, dat is geen typefout. In sommige gevallen is het bedrag iets lager en in andere gevallen juist iets hoger, maar daarover later meer.
Die 250 USD per persoon per nacht is een door de Bhutaanse overheid vastgestelde prijs. Dit verklaart ook waarom groepsreizen van Nederlandse reisorganisaties zo duur zijn of eigenlijk maar heel weinig tijd in Bhutan bieden. Een individuele reis die je bijvoorbeeld zelf via een reisorganisatie in Bhutan regelt zal dus helaas niet goedkoper worden, maar je hebt in elk geval wel meer inspraak op het programma.
Geen toeristenquotum
Veel mensen denken dat de overheid van Bhutan een limiet stelt aan het aantal toeristen dat het land per jaar mag bezoeken. Dat is niet zo. De belangrijkste reden dat er weinig mensen naar Bhutan reizen, is de prijs. Maar als je bereid bent die te betalen, dan kun je er zeker van zijn dat je het land ook daadwerkelijk in mag. De reisorganisatie moet wel nog een visum voor je regelen, maar de toekenning daarvan is meer een formaliteit.
Met de hoge prijs reguleert Bhutan dus eigenlijk het toerisme. Het voorkomt dat het land wordt overspoeld met massatoerisme om zo haar unieke identiteit te behouden. Tegelijkertijd zorgt het systeem voor een bloeiende economie. Van de 250 USD een deel (65 USD) naar onderwijs en gezondheidszorg, wat met name in het afgelegen oostelijke deel van het land hard nodig is. Van het resterende bedrag regelt de reisorganisatie alles: vervoer, een chauffeur, een gids, entreegelden, accommodatie en drie maaltijden per dag.
Met 1 of 2 personen naar Bhutan
Als je met minder dan 3 personen in één groep door Bhutan wilt reizen, dan wordt je reis helaas nog een stukje duurder. De wet schrijft voor dat er in dat geval nog een extra toeslag van 30 USD per persoon per nacht (als je met z’n tweeën reist) of 40 USD per persoon per nacht (als je alleen reist) van toepassing is. Als je dus alleen of met zijn tweeën naar Bhutan wilt reizen, dan kan het dus financieel aantrekkelijker zijn om een groepsreis te boeken.
| Reistip: Bhutan is goedkoper in het laagseizoen. Van december t/m februari en juni t/m augustus betaal je maar 200 USD per persoon per nacht. Hoewel dit natuurlijk flink scheelt, moet je er natuurlijk ook rekening mee houden dat het minder leuk is om in die periode te reizen en dat mogelijk niet allle gebieden toegankelijk zijn.
#2 Hoe reis je naar Bhutan?
Ook vliegen naar Bhutan kan een flinke kostenpost zijn. In Bhutan mogen namelijk alleen vliegtuigen van de twee Bhutaanse vliegmaatschappijen landen: Druk Air en Bhutan Airlines. Dit is niet gek als je de ligging van de internationale luchthaven in Paro ziet. Slechts 15 tot 30 piloten schijnen de vereiste capaciteiten te hebben om op dit vliegveldje in de smalle Paro vallei te landen.
Een vlucht naar Bhutan kun je zelf boeken via de websites van Druk Air of Bhutan Airlines. Je kunt het ook laten regelen door de reisorganisatie. In elk geval moet je er rekening mee houden dat de luchthaven van Paro alleen verbindingen heeft met Kathmandu, enkele luchthavens in India, Dhaka en Bangkok. Dit betekent dat je vanuit Nederland of België altijd minimaal één keer zult moeten overstappen.
Ook belangrijk om te weten is dat de vluchten naar Bhutan duur zijn. Een retourtje Kathmandu-Paro kost makkelijk 380 USD. Je krijgt dan wel één van de mooiste vluchten van de wereld voorgeschoteld: een vlucht langs de hoogste pieken van de Himalaya, waaronder Mt. Everest.
Over land naar Bhutan
Wij kozen voor een voordeliger alternatief door eerst een vlucht naar Delhi te nemen, daarna een goedkope vlucht met AirAsia India naar Bagdogra en van daaruit een taxi naar de grens met Bhutan, naar Phuntsholing om precies te zijn. Voor deze optie moet je wel een visum voor India regelen, dus dit is waarschijnlijk alleen interessant als je sowieso naar India wilt reizen.
Als je vanuit Bagdogra een taxi wilt nemen naar de grens met Bhutan, kun je dat – voor Indiase begrippen – heel makkelijk op het vliegveld regelen. Direct buiten het vliegveld word je belaagd door de taximaffia, maar gelukkig is er in de aankomsthal een kantoortje van de politie waar je een officieel ticket naar Jaigaon kunt kopen (zo’n 2500 rupees, 4-5 uur reizen). Op dat ticket staat een kenteken waarmee je buiten je chauffeur kunt vinden (of waarschijnlijker: waarmee je chauffeur jou vindt). In ons geval werd de rit weer doorverkocht, dus helemaal kloppen doet het systeem niet, maar je prijs staat in elk geval vast. Aan het eind van de rit geef je je ticket aan de chauffeur, zodat hij daarmee zijn geld kan ophalen.
#3 Hoe vind ik een reisorganisatie in Bhutan?
Zelfstandig rondreizen door Bhutan is dus niet toegestaan. Je bent verplicht om een georganiseerde all-in reis te boeken. Dat is ook de enige manier om aan een geldig toeristenvisum te komen. Je kunt er dan natuurlijk nog steeds voor kiezen om geen groepsreis, maar een individuele reis te boeken voor jou en eventuele medereizigers.
Touroperators heeft het land gelukkig genoeg. De volledige lijst van geaccrediteerde reisorganisaties kun je op deze website vinden. Wij kozen ervoor om op basis van een lijst in de Lonely Planet en Tripadvisor enkele organisaties te benaderen. Sommige websites zien er professioneler uit dan andere, maar dat kan uiteraard los staan van de kwaliteit die wordt geboden. In elk geval hebben vrijwel alle reisorganisaties kant-en-klare opties waar je uit kunt kiezen, afhankelijk van de gewenste reisduur of interesse.
Wij vroegen offertes aan bij Bhutan Swallowtail, Raven Tours & Treks, en Bhutan Dynasty Travel. Aangezien er geen prijsconcurrentie is en je de standaardreizen overal kunt laten aanpassen aan jouw voorkeur, gaf bij ons de communicatie de doorslag. Swallowtail reageerde snel, goed en in prima Engels op onze vragen.
#4 Verschillen de tours van de reisorganisaties veel van elkaar?
De meeste tours van maximaal een week beperken zich tot het westen van Bhutan. In dit gebied is niet alleen de internationale luchthaven van Paro te vinden, maar ook hoofdstad Thimpu. Ook het grootste deel van de bezienswaardigheden bevindt zich in dit gebied. En eigenlijk bezoeken alle reisorganisaties in principe dezelfde dingen en ze doen dit hooguit in een andere volgorde.
Wat je eventueel nog zou kunnen checken is of je gids een bepaalde specialisatie heeft. Onze gids bleek álles te weten van boeddhisme, maar andere gidsen zijn mogelijk meer gericht op bijvoorbeeld de geschiedenis of het koningshuis.
| Leestip: In het blog Reisroute Bhutan: in 7 dagen langs de mooiste plekken beschrijven wij onze reisroute door Bhutan. Voordat wij deze route vastlegden maakten wij allerlei afwegingen. Daarover kun je lezen in het blog Tips voor het plannen van een reis door Bhutan.
#5 Zijn er nog bijkomende kosten?
Zakgeld heb je in Bhutan niet veel nodig. Het verplichte tarief dekt vrijwel alle uitgaven, waaronder vervoer, overnachtingen, maaltijden en entrees. Het enige wat je zelf nog moet betalen zijn eventuele vluchten en ter plekke eventueel souvenirs en drankjes anders dan koffie, thee of water. Ook de kosten voor het visum (40 USD per persoon) en fooien voor de gids en chauffeur zijn niet inbegrepen. Fooien zijn in Bhutan officieel niet toegestaan, dus het is aan jou of je daar nog rekening mee wilt houden.
Tot slot zijn er nog de kosten van de internationale overboeking. Het visum wordt pas verleend wanneer de volledige som in Amerikaanse dollars op een buitenlandse rekening van de nationale bank van Bhutan is gestort. De kosten van een internationale overboeking in dollars verschillen per bank. De Bhutaanse reisorganisatie krijgt de reissom overigens pas na afloop van de reis uitgekeerd.
#6 Is reizen door Bhutan veilig?
Garanties zijn er nooit, maar ga er vanuit dat je zonder problemen door Bhutan kunt reizen. Je bent altijd in aanwezigheid van een gids die van de overheid de taak heeft gekregen om goed voor de toerist te zorgen en die die taak waarschijnlijk behoorlijk serieus neemt. Ook de chauffeurs hebben veel verantwoordelijkheidsgevoel en je komt hier op de weg niet snel Indiase taferelen tegen.
Aardverschuivingen na regenbuien komen regelmatig voor en ze nemen daarbij soms stukken weg mee. De kans dat net dat stukje weg wegspoelt waar jij rijdt is natuurlijk niet zo groot en het zorgt hooguit voor een file. Het enige risico bij het reizen door Bhutan is eigenlijk de kans op een overdosis aan groene pepers. Je vindt ze in vrijwel elk gerecht terug en ze worden gewoon als groente gezien, net zoals wij sperziebonen behandelen. Als je hier niet tegen kunt, is het misschien slim dit op tijd te laten weten aan je reisorganisatie of gids.
#7 Is een reis naar Bhutan het geld waard?
Dat is een moeilijke vraag. Bhutan is ontzettend mooi, maar als je al in Nepal en misschien zelfs Sikkim of Tibet bent geweest, dan heeft het misschien niet heel veel nieuws te bieden. De uitzichten op de Himalaya en de boeddhistische kloosters, rituelen en verhalen komen je dan al bekend voor. Toch is Bhutan op sommige manieren wel weer écht anders.
Wat het land bijzonder maakt, is bijvoorbeeld de manier waarop het haar identiteit weet te behouden ondanks de druk van buurlanden China en India en ondanks dat het zich steeds meer openstelt voor toeristen. De toeristen die er zijn, kiezen heel bewust voor een reis naar Bhutan en willen het land echt leren kennen. Daarom, maar ook om redenen die lastiger te duiden zijn, zouden wij deze reis zó willen overdoen.
| Reistip: Zijn de kosten van het reizen door Bhutan net iets te veel van het goede? Overweeg dan een reis door de Indiase deelstaat Sikkim. Meer hierover lees je in ons blog Sikkim: kloosters en beelden aan de voet van de Indiase Himalaya.
Gepubliceerd op 8 december 2019
Start je reis hier: Reisgids Bhutan | Vaccinaties Bhutan | Groepsreis Bhutan | Individuele rondreis Bhutan
Schrijf als eerste een reactie